وقتی نوبت به انتخاب مواد پلیمری در کاربرد های صنعتی می رسد، شاید اولین چیزی که مد نظر قرار می گیرد، تفاوت قیمت محصولات مختلف باشد. اما واقعیت این است که نباید تنها به همین موضوع اکتفا کنید. بلکه باید از انطباق ویژگی های مواد خریداری شده با خصوصیات مورد انتظار خود نیز اطمینان حاصل کنید. به این ترتیب می توانید بهترین تصمیم گیری را برای خرید گزینه مناسب به عمل آورید. در این مطلب قصد داریم به بررسی تفاوت پلی کربنات و کارتن پلاست بپردازیم. دو ماده پلیمری پر کاربردی که در صنعت همواره مورد توجه قرار می گیرند. دعوت می کنیم تا پایان با ما همراه باشید.
پلی کربنات چیست؟ (Polycarbonate)
پلی کربنات یکی از شفاف ترین مواد پلیمری است که در دسته ترموپلاستیک ها قرار می گیرد. منظور از ترموپلاستیک این است که در اثر حرارت دیدن، نرم می شود. از نظر ساختار کریستالی، پلی کربنات یک ماده آمورف است. به‌این معنی که ساختار مولکولی آن به صورت تصادفی جهت گیری می‌کند.
مقاومت پلی کربنات در برابر ضربه چیزی در حدود ۲۵۰ برابر شیشه معمولی است. در عین حال وزن سبک تر و انعطاف پذیری بالاتری نیز دارد. این موضوع باعث شده تا همواره در این سال ها به عنوان جایگزین مطمئن و ایده آل برای شیشه در صنعت شناخته شود. این ورق معمولی به روش قالب گیری تزریق تولید می شود و به‌دلیل انعطاف پذیری مناسب، شکل دهی آن خیلی راحت انجام می پذیرد.
کارتن پلاست چیست؟ (Corrugated Plastic)
کارتن پلاست یکی دیگر از انواع مواد پلیمری است که از روی هم قرار گرفتن ورق های پلی پروپیلن به صورت موازی تشکیل می شود. این ورق شباهت نسبتاً زیادی به کارتن های مقوایی دارد و دلیل نامگذاری آن نیز همین مسئله است. در عین حال استفاده از پلی پروپیلن در تولید آن باعث شده تا علاوه بر وزن سبک، مقاومت آن در برابر ضربه بیش از ۲۰۰ برابر شیشه باشد.
ویژگی مهم کارتن پلاست که باعث می شود این ماده در صنعت بسته بندی مورد توجه قرار بگیرد، قابلیت چاپ روی آن است. ماندگاری چاپ روی این ورق بسیار بالاست. کارتن پلاست در مقابل تغییر شکل مقاومت زیادی از خود نشان می دهد. به راحتی قابل شستشو است و ماده ای غیر سمی به شمار می رود. برای اتصال ورق های کارتن پلاستی به یکدیگر می توان از چسب، جوش حرارتی و منگنه استفاده کرد.
مزایای پلی کربنات و کارتن پلاست
پلی کربنات و کارتن پلاست هر دو از مواد پرکاربرد در صنایع مختلف هستند که هر یک مزایای خاص خود را دارند.
مزایای پلی کربنات:
- مقاومت بالا در برابر ضربه: پلی کربنات به دلیل ساختار مولکولی قوی، مقاومت بسیار بالایی در برابر ضربه دارد و در ساخت محصولاتی مانند شیشه‌های ضد گلوله و عینک‌های ایمنی استفاده می‌شود.
- شفافیت بالا: پلی کربنات شفافیت بسیار خوبی دارد و به عنوان جایگزینی برای شیشه در ساخت سقف‌ها، دیوارهای نورگیر و پنجره‌ها استفاده می‌شود.
- عایق حرارتی و صوتی: پلی کربنات عایق حرارتی و صوتی خوبی است و از اتلاف انرژی جلوگیری می‌کند.
- مقاومت در برابر اشعه UV: پلی کربنات در برابر اشعه ماوراء بنفش مقاوم است و تغییر رنگ نمی‌دهد.
- انعطاف‌پذیری: پلی کربنات تا حدودی انعطاف‌پذیر است و می‌توان آن را به شکل‌های مختلف درآورد.
مزایای کارتن پلاست:
- قیمت مناسب: کارتن پلاست نسبت به پلی کربنات قیمت مناسب‌تری دارد.
- سبکی وزن: کارتن پلاست بسیار سبک است و حمل و نقل آن آسان است.
- انعطاف‌پذیری بالا: کارتن پلاست انعطاف‌پذیری بسیار بالایی دارد و به راحتی برش خورده و شکل می‌گیرد.
- عایق حرارتی و صوتی: کارتن پلاست عایق حرارتی و صوتی نسبتا خوبی است.
- تنوع در طرح و رنگ: کارتن پلاست در طرح‌ها و رنگ‌های مختلف موجود است.
شباهت پلی کربنات و کارتن پلاست در چیست؟
پلی کربنات و کارتن پلاست هر دو مواد پلیمری هستند که در صنایع مختلف به خصوص ساخت و ساز کاربرد وسیعی دارند. اگرچه این دو ماده تفاوت‌های زیادی با هم دارند اما برخی شباهت‌های نیز بین آن‌ها وجود دارد:
- شفافیت: هر دو ماده تا حدودی شفاف هستند و به همین دلیل در ساخت سازه‌های نورگیر و دیوارهای شفاف کاربرد دارند. البته میزان شفافیت پلی کربنات معمولاً بیشتر از کارتن پلاست است.
- سبکی وزن: هر دو ماده نسبت به مواد سنتی مانند شیشه بسیار سبک‌تر هستند و حمل و نقل و نصب آن‌ها آسان‌تر است.
- عایق حرارتی و صوتی: هر دو ماده عایق حرارتی و صوتی هستند و می‌توانند از اتلاف انرژی و ورود سر و صدا جلوگیری کنند.
- مقاومت در برابر رطوبت: پلی کربنات و کارتن پلاست در برابر رطوبت مقاوم هستند و در محیط‌های مرطوب نیز می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.
- انعطاف‌پذیری: هر دو ماده تا حدودی انعطاف‌پذیر هستند و می‌توان آن‌ها را به شکل‌های مختلف برش و خم کرد.
- مقاومت در برابر خوردگی: هر دو ماده در برابر خوردگی مقاوم هستند و در محیط‌های خورنده نیز می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.
- کاربرد در ساخت سازه‌های سبک: هر دو ماده در ساخت سازه‌های سبک مانند سقف کاذب، پارتیشن و تابلوهای تبلیغاتی کاربرد دارند.
با این حال، تفاوت‌های اساسی بین پلی کربنات و کارتن پلاست نیز وجود دارد که باعث می‌شود برای کاربردهای مختلف از یکی از این دو ماده استفاده شود. برخی از مهمترین تفاوت‌های این دو ماده عبارتند از:
- مقاومت در برابر ضربه: پلی کربنات مقاومت بسیار بالاتری در برابر ضربه نسبت به کارتن پلاست دارد.
- قیمت: کارتن پلاست به طور معمول قیمت پایین‌تری نسبت به پلی کربنات دارد.
- طول عمر: پلی کربنات طول عمر بیشتری نسبت به کارتن پلاست دارد.
- تنوع در طرح و رنگ: کارتن پلاست در طرح‌ها و رنگ‌های متنوع‌تری نسبت به پلی کربنات موجود است.
در انتخاب بین پلی کربنات و کارتن پلاست، باید به عوامل مختلفی مانند بودجه، کاربرد مورد نظر، شرایط محیطی و زیبایی ظاهری توجه کرد.
به طور خلاصه، هر دو ماده پلی کربنات و کارتن پلاست مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب بین آن‌ها به نیازهای خاص هر پروژه بستگی دارد.
مطالعه مقاله مهمترین تفاوت پلی کربنات با اکریلیک از دست ندهید.
تفاوت پلی کربنات و کارتن پلاست از نظر خصوصیات فیزکی و شیمیایی
پلی کربنات و کارتن پلاست، هر دو مواد پلیمری قابل بازیافت، غیر سمی و سبک وزنی هستند. آن ها انعطاف پذیری بالایی دارند و می توان به عنوان عایق حرارتی و الکتریکی روی آن ها حساب ویژه ای باز کرد. در کنار شباهت های زیادی که برای آن ها بر شمردیم، تفاوت هایی را نیز می توان در خصوص فیزیکی و شیمیایی آن ها ذکر کرد .
مقاومت در برابر ضربه
اولین تفاوت پلی کربنات و کارتن پلاست در مقاومت آن ها در برابر ضربه است. هر دوی آن ها تحمل بیشتری نسبت به شیشه در برابر ضربه دارند. در عین حال مقاومت پلی کربنات نسبت به کارتن پلاست بیشتر است. به همین دلیل در کاربرد هایی که اهمیت مقابله در برابر ضربه بیشتر است، باید به سراغ پلی کربنات بروید.
مقاومت در بازه دمایی مختلف
دومین تفاوت پلی کربنات و کارتن پلاست مربوط به مقاومت آن ها در برابر حرارت است. پلی کربنات در بازه دمایی منفی ۴۰ تا ۱۴۷ درجه سلسیوس بدون مشکل می تواند کار کند. در مقابل کارتن پلاست قرار دارد که در بازه دمایی منفی ۳۰ تا ۸۰ درجه سلسیوس قابل استفاده است. بنابراین پلی کربنات از این حیث نیز عملکرد بهتری را از خود به نمایش می گذارد.
میزان شفافیت و مقاومت در برابر اشعه UV
سومین تفاوت پلی کربنات و کارتن پلاست، مربوط به میزان شفافیت و همچنین مقاومت در برابر اشعه ماورابنفش است. کارتن پلاست به هیچ عنوان ماده شفافی نیز و نور را نیز از خود عبور نمی دهد. این در حالی است که پلی کربنات یکی از شفاف ترین مواد پلیمری است که تاکنون تولید و روانه بازار شده است. علاوه بر آن پلی کربنات عملکرد عالی برای جلوگیری از عبور اشعه مضر UV از خود نشان می دهد. کارتن پلاست در حالت عادی در برابر پرتو ماورا بنفش آسیب پذیر است. تنها در صورتی که سفارش تولید ورق مقاوم به UV را دهید، برخی از تولید کنندگان کارتن پلاست با این خصوصیت را تولید می کنند.
قابلیت چاپ
چهارمین تفاوت پلی کربنات و کارتن پلاست در قابلیت چاپ است. معمولاً از پلی کربنات برای چاپ نوشته یا لوگو استفاده نمی شود. این در حالی است که ورق کارتن پلاست نه تنها امکان چاپ را فراهم می کند؛ بلکه به خوبی قادر است آن را تا مدت‌ها روی سطح خود حفظ کند.
مقاومت در برابر خط و خراش
یکی از نقاط ضعف جدی پلی کربنات، آسیب پذیری در برابر خط و خراش است. در مقابل کارتن پلاست قرار دارد که از این حیث عملکرد بهتری از خود نشان می دهد. به همین دلیل خیلی راحت تر می توان آن را شستشو داد.
تفاوت پلی کربنات و کارتن پلاست از نظر کاربرد
پلی کربنات و کارتن پلاست به صورت ورق با ابعاد و ضخامت مختلف تولید و روانه بازار می‌شوند. ورق های کارتن پلاست کاملا تخت هستند. این در حالی است که پلی کربنات را به صورت سینوسی یا ذوزنقه ای نیز تولید می کنند. تفاوت پلی کربنات و کارتن پلاست را می توان را کاربرد های آن ها نیز جستجو کرد که در این قسمت مشاهده می کنید.
کاربردهای پلی کربنات
- پانل پنجره
- نورگیر سقف
- موانع ایمنی
- محفظه‌های اتوبوس و قطار
- عینک ایمنی، لنز میکروسکوپ و تلسکوپ
- جعبه تجهیزات الکترونیکی مانند جعبه فیوز و تابلو برق صنعتی
- جایگزین شیشه ضد گلوله و ضربه
کاربرد کارتن پلاست
- تابلوهای تبلیغاتی
- بسته‌بندی
- محافظت از زمین‌های کشاورزی
- کف صندوق عقب خودرو
- سقف کاذب
- پارتیشن بندی
مطالعه مقاله آشنایی با نحوه تولید پلی کربنات ها از دست ندهید.
کلام پایانی
در این مطلب به بررسی تفاوت پلی کربنات و کارتن پلاست پرداختیم. همان طور که مشاهده کردید از نظر مقاومت در برابر ضربه، اشعه ماورابنفش و تحمل بازه دمایی مختلف پلی کربنات عملکرد بهتری در مقایسه با کارتن پلاست از خود نشان می دهد. به همین دلیل پلی کربنات قیمت بالاتری نسبت به کارتن پلاست دارد. در پایان لازم است بار دیگر قبل از پایان این مطلب، تاکید کنیم که حتماً قبل از انتخاب بین پلی کربنات و کارتن پلاست حتما ویژگی های مد نظر را فهرست کنید تا بهترین گزینه را تهیه کنید.
- مقاومت: پلی کربنات مقاومت بسیار بالاتری در برابر ضربه، حرارت و مواد شیمیایی دارد. کارتن پلاست نیز مقاوم است اما در مقایسه با پلی کربنات مقاومت کمتری دارد.
- وزن: پلی کربنات نسبت به کارتن پلاست سنگین‌تر است.
- شفافیت: پلی کربنات شفافیت بسیار بالاتری دارد و برای کاربردهایی که نیاز به نورگذری بالا دارند مناسب‌تر است.
- انعطاف‌پذیری: کارتن پلاست از انعطاف‌پذیری بالاتری برخوردار است و به راحتی خم می‌شود.
- قیمت: کارتن پلاست به دلیل ساختار ساده‌تر، قیمت پایین‌تری نسبت به پلی کربنات دارد.
- طول عمر: پلی کربنات به دلیل مقاومت بالاتر، طول عمر بیشتری نسبت به کارتن پلاست دارد.
- پلی کربنات: به دلیل مقاومت بالا در برابر ضربه، حرارت و اشعه UV، برای ساخت سقف کاذب در محیط‌های خارجی و داخلی مناسب است.
- کارتن پلاست: نیز برای ساخت سقف کاذب استفاده می‌شود اما به دلیل مقاومت کمتر در برابر حرارت و اشعه UV، بیشتر برای محیط‌های داخلی مناسب است.
- کارتن پلاست: به دلیل وزن سبک، انعطاف‌پذیری بالا و قیمت مناسب، برای ساخت تابلوهای تبلیغاتی پرکاربرد است.
- پلی کربنات: نیز برای ساخت تابلوهای تبلیغاتی با ابعاد بزرگ و در مکان‌هایی که نیاز به مقاومت بالا در برابر ضربه وجود دارد، استفاده می‌شود.
- پلی کربنات: به دلیل شفافیت بالا، مقاومت در برابر اشعه UV و عایق حرارتی بودن، برای ساخت گلخانه بسیار مناسب است.
- کارتن پلاست: نیز برای ساخت گلخانه‌های کوچک و در مناطق با آب و هوای معتدل استفاده می‌شود اما به دلیل مقاومت کمتر در برابر حرارت و اشعه UV، برای گلخانه‌های بزرگ و مناطق گرمسیری مناسب نیست.
هر دو. هم پلی کربنات و هم کارتن پلاست برای ساخت پارتیشن استفاده می‌شوند. پلی کربنات برای پارتیشن‌های مقاوم‌تر و شفاف‌تر و کارتن پلاست برای پارتیشن‌های سبک‌تر و ارزان‌تر مناسب است.
- پلی کربنات: با آب گرم و صابون ملایم به راحتی تمیز می‌شود.
- کارتن پلاست: نیز با آب و صابون ملایم تمیز می‌شود اما باید از مواد شیمیایی قوی و ساینده اجتناب کرد.
بله، هر دو ماده قابل بازیافت هستند اما فرآیند بازیافت آن‌ها پیچیده‌تر از برخی پلاستیک‌های دیگر است.
