سردخانه بالای صفر چیست؟ + بررسی اجزا و ساختار سردخانه بالای صفر

سردخانه بالای صفر

برخی از مواد غذایی باید در دمای پایین صفر نگهداری شوند. ولی انواعی از مواد غذایی نیز وجود دارند که در دمای بالای صفر نگهداری می‌شوند. نگهداری مواد غذایی در دمای بالای صفر کار بسیار راحتی است. کافی است یک سردخانه با دمای بین یک درجه سانتیگراد تا ۶ درجه سانتیگراد راه اندازی شود. 

این دما برای نگهداری انواعی از مواد غذایی مثل غلات و نوشیدنی‌ها مناسب خواهد بود. اگرچه دمای بالای صفر برای برخی از مواد غذایی مناسب است، ولی نمی‌تواند این مواد غذایی را برای بازه زمانی طولانی در دمای بالای صفر نگهداری کرد. در هر صورت، عوامل محیطی باعث فاسد شدن مواد غذایی می‌شوند. در نتیجه می‌توان گفت مواد غذایی صرفا در یک بازه زمانی کوتاه مدت در سردخانه‌های بالای صفر قرار می‌گیرند. همچنین سردخانه بالای صفر با انرژی کمتری نسبت به سردخانه پایین صفر کار می‌کند.

مزیت استفاده از سردخانه بالای صفر

سردخانه بالای صفر بهترین گزینه برای نگهداری محصولات صنعتی به خصوص نوشیدنی‌ها است. به عنوان مثال، هوای بیرون در فصل زمستان تقریباً بین ۱ تا ۵ درجه سانتیگراد و حتی پایین‌تر است. بنابراین، چرا صنایع برای نگهداری محصولات و مواد غذایی از هوای آزاد استفاده نمی‌کنند و حاضر به پرداخت هزینه برای راه اندازی سردخانه بالای صفر می‌شوند؟خب باید بدانید که سردخانه بالای صفر علاوه بر اینکه دمای مناسب برای نگهداری مواد غذایی را تامین می‌کند، نقش بسیار موثری در کنترل رطوبت هوا نیز دارد و از رشد باکتری‌ها و عوامل بیماری زا روی مواد غذایی جلوگیری می‌کند. برخی از مواد غذایی مثل میوه‌ها، در هوای آزاد باعث تولید حرارت می‌شوند. این حرارت ممکن است میزان تجمع عوامل بیماری زا یا رشد قارچ‌ها روی مواد غذایی را افزایش دهد. بنابراین، سردخانه بالای صفر باید حتما دارای سیستم تهویه باشد.

بررسی سردخانه بالای صفر

سردخانه بالای صفر به سردخانه‌هایی گفته می‌شود که برای نگهداری مواد غذایی یا دارویی در دمای بالاتر از صفر درجه سانتی گراد استفاده می‌شود.

این سردخانه‌ها برای نگهداری مواد در دمای بالاتر از صفر درجه استفاده می‌شوند. سیستم تراکمی به کار رفته در آن موجب گشته تا دمای محیط داخل را چند درجه بالاتر از صفر نگه دارند. از این یخچال‌ها برای نگهداری سبزیجات، میوه‌ها، لبنیات، دارو و … استفاده می‌کنند. در واقع این یخچال برای نگهداری محصولاتی که نیازی به دمای زیر صفر ندارند، استفاده خواهد شد.

به طور مثال برای نگهداری انار، دمای لازم باید ۳ الی ۵ درجه سانتی‌گراد باشد.

سیستم تبرید در سردخانه بالای صفر، تراکمی است. در چهار مرحله سیال که با نام مبرد نیز شناخته می‌شود، تغییر حالت داده خواهد شد. از همین رو گرمای داخل سردخانه به بیرون منتقل و تا دمای مورد نظر کاهش می‌یابد.

مراحل تبرید تراکمی

۱-تراکم

در این مرحله با استفاده از دستگاه کمپرسور، مبرد متراکم و فشار آن افزایش می‌یابد. از همین رو در دمای بالاتری تقطیر خواهد شد.

۲-چگالش

در این مرحله حرارت مبرد در کندانسور از دست رفته و به مایع تبدیل می‌شود. کندانسورهای این سردخانه‌ها اغلب از نوع هوای سرد است.

۳-انبساط

فشار مایع مبرد توسط شیر انبساط کاهش یافته تا تبخیر شود.

۴-در این مرحله مبرد حرارت موجود در سردخانه را جذب و تبخیر خواهد کرد. از همین رو حرارت سردخانه به بیرون منتقل می‌گردد.

به این چهار مرحله سیکل تبرید می‌گویند.

اجزای اصلی سردخانه بالای صفر

شیر انبساط برقی یا ترموستاتیکی

کندانسور

اسکرال

مبرد

مبرد آمونیاک در سردخانه بالای صفر کاربرد دارد. فضای ان بزرگ و حجیم است. نکته دیگر درباره سردخانه بالای صفر این است که مبرد آمونیاک بسیار سمی و خطرناک است.

مبردهای فریونی برای سیستم‌های مختلفی استفاده می‌شوند. به طور مثال از پرکاربردترین مبردها، مبرد R22 است. این گاز که بسیار قدیمی است، با وجود ویژگی‌های حرارتی و ترمودینامیکی که دارد، اثرات زیست محیطی مخربی از خود به جا گذاشته و در کشورهای توسعه یافته استفاده از آن ممنوع شده است. گازهای R404، R410 و …. با اثرات زیست محیطی مخرب کمتر، جایگزین آنها شده‌اند.

در طراحی سردخانه‌های بالاتر از صفر درجه ابتدا نوع محصول مورد نگهداری بررسی شده تا استانداردهای لازم برای نگهداری آن‌ها بدست آید. سپس بر اساس ابعاد سردخانه، حجم محصول، شرایط آب و هوایی و … ظرفیت آن محاسبه خواهد شد.

با توجه به ظرفیت و بار برودتی، تجهیزاتی از قبیل کندانسور، اواپراتور، کمپرسور، شیر انبساط و … انتخاب می‌شوند. این تجهیزات باید بر اساس بار برودتی مورد نیاز انتخاب شده تا دما را به نقطه مطلوب برسانند.

ساختار سردخانه

جنس دیوارها و درب‌ها در سردخانه بالای صفر مهم است. جنس آن باید به گونه‌ای باشد که حرارت را به داخل منتقل نکند و درب باید به گونه‌ای طراحی شده باشد که علاوه بر دسترسی آسان اجازه ندهد حرارت به داخل آن نفوذ کند.

این سردخانه‌ها به صورت ثابت، کانکسی و قابل حمل استفاده می‌شوند که بر اساس نوع کاربرد متفاوت خواهند بود.

تفاوت سردخانه بالای صفر و زیر صفر

مهمترین تفاوت این دو سردخانه در دمایی است که برای نگهداری مواد غذایی استفاده می‌کنند.

سردخانه‌های زیر صفر در دمای منفی ۲۰ درجه سانتی‌گراد کاهش یافته در صورتی که در سردخانه بالای صفر دما تا بالای ۸ درجه سانتی گراد می‌رسد.

مبردهای R22 یا R407c یا R134a را می‌توان در سردخانه بالای صفر استفاده کرد. به خرید و شارژ مبرد از برندهای نامعتبر توجه کنید. اگر به عنوان یخچال سازمان استاندارد و آزمایشگاه‌های آنالیز شرکت‌های پتروشیمی و بیمارستان‌ها عمل نکند، ممکن است خسارات جبران ناپذیری به بار آورد.

روش های نگهداری از سردخانه بالای صفر

نگهداری از سردخانه بالای صفر اهمیت بسیار زیادی دارد. کوچک‌ترین آسیب قطعات و تجهیزات موجود در سردخانه، ممکن است باعث فاسد شدن مواد غذایی شود و خسارت بسیار زیادی به بار آورد. در نتیجه در ادامه قصد داریم روش‌های نگهداری از سردخانه را به طور کامل برای شما بیان کنیم.‌

• کنترل دما

یکی از مهم‌ترین مسائلی که برای نگهداری از سرد خانه بالای صفر باید به آن توجه کنید، کنترل دما است. هر یک از انواع مواد غذایی در بازه دمایی خاصی سالم می‌مانند. بنابراین دمای سردخانه باید پیوسته در حال تغییر باشد و متناسب با هر یک از انواع مواد غذایی در محدوده خاصی قرار بگیرد. 

• جلوگیری از اتلاف حرارت

همانطور که گفته شد، 

برخی از مواد غذایی باعث تولید حرارت و انرژی می‌شوند. این حرارت بستر مناسبی برای رشد قارچ‌ها و باکتری‌ها خواهد بود. در نتیجه باید از اتلاف حرارت در سردخانه جلوگیری شود. برای انجام این کار، می‌توان تمامی بخش‌های سردخانه را عایق کرد تا سرما و گرما امکان ورود و خروج نداشته باشند. 

• خرید تجهیزات با کیفیت

یکی دیگر از روش‌های نگهداری از سردخانه بالای صفر، خرید تجهیزات باکیفیت است. برخی از تجهیزات برای کنترل دما، تنظیم رطوبت و تهویه هوای داخل سرد خانه مورد استفاده قرار می‌گیرند. خرید این تجهیزات برای بهبود عملکرد سردخانه الزامی است. هنگام خرید تجهیزات دقت زیادی داشته باشید و لوازم داخلی سردخانه را از مجموعه‌های معتبر خریداری کنید. 

• حفظ ایمنی

یکی دیگر از راه‌های نگهداری از سرد خانه، حفظ ایمنی است. سردخانه باید کاملا ضدعفونی و استریل باشد. در صورتی که همه افراد اجازه ورود و خروج به سردخانه را داشته باشند، ممکن است باکتری‌ها و عوامل بیماری زا به سرعت به مواد غذایی راه پیدا کنند و باعث فساد مواد غذایی شوند.

شرکت برج پوشش آپادانا مجموعه ای فعال در زمینه مشاوره، طراحی، تولید و اجرای انواع ساندویچ پانل های سقفی و دیواری و سردخانه ای می باشد که با بهره مندی از مهندسین، مشاوران، طراحان و با پشتوانه نیروهای فنی و متخصص شروع به کار نموده است.