تونل انجماد IQF چیست؟
اصطلاح IQF مخفف عبارت Individually Quick Frozen است. روش انجماد IQF به دلیل توانایی آن در انجماد جداگانه تمام اجزای خود و جدا نگه داشتن آنها از یکدیگر به طور خاص است. فریزرهای IQF به طور ویژه برای ارتعاش و تکان دادن طراحی شده‌اند تا اطمینان حاصل شود که محصولات جداگانه جدا شده و بدون هیچ گونه بهم چسبیدن منجمد می‌شوند. این امر باعث می‌شود محصولاتی مانند نخود فرنگی، لوبیا، توت فرنگی، زغال اخته، میگو و سایر محصولات مشابه به گونه‌ای منجمد شوند که فریزرهای معمولی یا بلاست فریزر نمی‌توانند آنها را منجمد کنند.
فریزرهای تونلی فریزرهای تخصصی IQF هستند که می‌توانند مقادیر زیادی از محصولات را در مدت زمان کوتاه منجمد کنند و در عین حال اطمینان حاصل کنند که محصولات منجمد می‌شوند بدون ایجاد چسبیدن محصول به هم و در نتیجه کیفیت را به خطر نمی‌اندازند. این روش تخصصی انجماد به عنوان IQF شناخته می شود.
مواد غذایی و محصولاتی که از طریق روش‌های انجماد کندتر منجمد می‌شوند، در هنگام یخ زدایی خشک می‌شوند و آسیب می‌بینند. تشکیل کریستال‌های یخ بزرگتر به دیواره‌های سلولی آسیب می‌رساند و کیفیت غذا را کاهش می‌دهد. با این حال، انجماد IQF اجازه نمی‌دهد که فرآیند تشکیل کریستال یخ انجام شود.
تاریخچه تونل انجماد
IQF یک فناوری مورد استفاده در صنعت فرآوری مواد غذایی است. همانطور که این اصطلاح نشان می دهد، این فرایند شامل انجماد سریع تکه‌های تک محصول است. این شیوه در مقابل انجماد فله یا بلوکی قرار می‌گیرد.
فن‌آوری تونل انجماد IQF ریشه در دهه ۱۹۶۰ دارد، زمانی که فریزر سینی انجمادی به بازار معرفی شد. این یک موفقیت عالی و سریع بود زیرا روش‌های انجماد قبلی مانند انجماد بلوکی محصولات (یا حتی محصولات بسته بندی شده) کیفیت کلی را به دلیل زمان انجماد طولانی، کاهش می‌دادند.
سینی فریزر روی محصولات “آسان انجماد” مانند نخود، ذرت یا هویج عملکرد خوبی داشت. حمل و نقل محصول بر اساس اصل سیال سازی بود. با این حال، برای محصولات نسبتا ظریف و سبک مانند کلم بروکلی، تمشک، گیاهان و غیره مناسب نبود و محصولات از بین می‌رفتند.
دستگاه انجماد سریع IQF چه نوع دستگاهی است؟
دستگاه IQF یک فریزر سیال است که با ایجاد جریان هوای پرسرعت در دمای منفی ۳۵ تا منفی۴۰ درجه سانتیگراد، مواد غذایی را به طور جداگانه در مدت زمان کوتاهی منجمد می‌کند. در سایر روش‌های انجماد که در اتاق‌های فریزر بلاست یا فریزرهای صفحه‌ای انجام می‌شوند، محصولات به شکل بلوک منجمد می‌شوند و به هم می‌چسبند.
انواع روش های انجماد IQF
فرایند انجماد IQF، به صورت مستقیم و غیر مستقیم انجام می‌شود. اما به طور کل سه روش رایج برای انجماد IQF وجود دارد که در ادامه این روش‌ها را برای شما بیان می‌کنیم:
۱. انجماد IQF بستر سیال
یکی از روش‌های انجماد IQF، استفاده از بستر سیال است. این روش تجاری برای انجماد سریع مورد استفاده قرار می‌گیرد و به عنوان یک روش استاندارد در بسیاری از کشورهای جهان شناخته می‌شود. در این روش، تونل‌های خاصی طراحی می‌شود که کاملاً نسبت به ورود و خروج هوا عایق هستند. برای انجماد سریع، ابتدا هوای بسیار سرد داخل تونل گردش داده می‌شود.
زمانی که دمای داخلی تونل به اندازه کافی کاهش پیدا کرد، مواد غذایی روی سینی‌های مخصوص قرار گرفته و وارد تونل می‌شوند. سپس در تمامی طول تونل حرکت داده خواهند شد. در مرحله آخر، هوای سرد به صورت مستقیم از سمت پایین به سمت غذا جریان داده می‌شود. در نتیجه، مواد غذایی به طور کامل منجمد خواهند شد. دمای داخلی تونل تقریباً بین منفی ۱۸ تا منفی ۳۵ درجه سانتیگراد است و با سرعت بسیار زیادی به سمت مواد غذایی جریان پیدا می‌کند.
۲. انجماد سریع برودتی
یکی دیگر از روش‌های انجماد، انجماد سریع برودتی است. همانطور که می‌دانید، برخی از مواد غذایی به هیچ وجه نباید در فضای آزاد قرار بگیرند. قرار گرفتن در مقابل نور خورشید یا هوای معمولی ممکن است باعث فاسد شدن برخی از انواع مواد غذایی شود. به عنوان مثال، قارچ‌ها در صورتی که برای مدت طولانی در فضای باز قرار بگیرند، تغییر رنگ می‌دهند. همچنین گوجه فرنگی نیز ممکن است کیفیت و استحکام خود را از دست بدهد.
به همین دلیل، برخی از میوه‌ها و سبزیجات خاص را باید به سرعت منجمد کرد. برای اینکه فرآیند منجمد کردن محصولات یا میوه‌ها با سرعت بیشتری انجام شود، از نیتروژن مایع یا کربن دی اکسید مایع استفاده خواهد شد. ابتدا دمای نیتروژن مایع و کربن دی اکسید کربن مایع باید تا حد لازم کاهش پیدا کند. سپس محصولات درون این دو ماده غوطه ور می‌شود. این دمای پایین و تماس با نیتروژن و کربن دی اکسید مایع، درنهایت باعث خواهد شد محصولات به سرعت منقبض و منجمد شوند.
۳. انجماد سریع صفحه ای
همانطور که گفته شد، انجماد IQF به صورت مستقیم و غیر مستقیم انجام می‌شود. یکی از روش‌های غیرمستقیم برای منجمد ساختن محصولات، انجماد سریع صفحه‌ای است. در این روش، مواد غذایی باید به صورت غیر مستقیم با صفحات فلزی تماس پیدا کنند و از این طریق منجمد شوند. برای این که این تماس به شکل غیر مستقیم انجام شود، از آب نمک سرد استفاده خواهد شد. معمولا محصولات دریایی به این طریق منجمد می‌شوند.
مزایای IQF
وقتی صحبت از انجماد سریع محصولات روی پایه مجزا به میان می‌آید، این نوعی انجماد سریع است که می‌توان آن را در فریزرهای تجاری مختلف یافت. به ویژه فریزرهایی که بر انجماد جداگانه همه محصولات به روشی سریع و کارآمد تمرکز می‌کنند. این روش بر روی بافت، رطوبت و طعم محصول حتی پس از یخ زدن تاثیری نمی‌گذارد.
معایب روش انجماد IQF
به طور کلی، روش انجماد IQF با معایب چندانی همراه نیست و بر اساس استانداردهای جهانی انجام می‌شود. به همین دلیل، این روش با کمترین میزان خسارت همراه است و آسیبی به مواد غذایی وارد نمی‌کند. با این حال، برخی از صنایع معتقد هستند روش تونل انجماد IQF می‌تواند باعث نفوذ محلول به داخل مواد غذایی شود.
فریزرهای تونلی فریزرهای تخصصی IQF هستند که می‌توانند مقادیر زیادی از محصولات را در مدت زمان کوتاه منجمد کنند و در عین حال اطمینان حاصل کنند که محصولات منجمد می‌شوند بدون ایجاد چسبیدن محصول به هم و در نتیجه کیفیت را به خطر نمی‌اندازند. این روش تخصصی انجماد به عنوان IQF شناخته می شود.
زمان مورد نیاز برای انجماد
همانطور که گفته شد، روش IQF به صورت فوق سریع انجام می‌شود. بنابراین زمان مورد نیاز برای کاهش دمای داخلی مواد غذایی، حداقل بین یک الی دو ساعت است. زمانی که دما از منطقه بحران عبور کند، مواد غذایی به صورت فوق سریع منجمد خواهند شد. هر چقدر سرعت عبورهوای سرد از مجاورت مواد غذایی بیشتر باشد، فرایند انجماد در مدت زمان کوتاه‌تری به وقوع خواهد پیوست. بنابراین، شاید بتوان برخی از انواع مواد غذایی را در بازه زمانی ۳۰ الی ۶۰ دقیقه منجمد کرد. آنچه که باعث می‌شود بازه زمانی انجماد مواد غذایی و محصولات کاهش پیدا کند، میزان حرارت اولیه مواد غذایی است. بنابراین، برای افزایش بازدهی بهتر است مواد غذایی در دمای اتاق قرار بگیرند و سپس وارد دستگاه‌های انجماد شوند.
هزینه های انجماد IQF
روش انجماد IQF، با هزینه کاملا مناسبی انجام می‌شود. بهترین روش برای انجماد، خرید تونل است. معمولا هزینه‌های انجماد شامل هزینه‌های کاهش دما و خرید تونل یا دستگاه‌های منجمد سازی مواد غذایی هستند. با این حال، هزینه نهایی انجماد به عوامل زیر بستگی دارد:
۱.حجم دستگاه
یکی از عوامل موثر بر هزینه انجماد فوق سریع، حجم دستگاه است. اگر از تونل برای منجمد سازی محصولات و مواد غذایی استفاده می‌کنید، باید در وهله اول یک دستگاه با حجم استاندارد انتخاب کنید. هر چقدر حجم دستگاه بیشتر باشد، می‌توان تعداد بیشتری مواد غذایی را در بازه زمانی کوتاه منجمد کرد. این مسئله، خطر فاسد شدن محصولات باقیمانده که در فضای بیرون تونل قرار دارند را کاهش می‌دهد.
۲.نوع تونل انجماد
نوع دستگاه انجماد نیز بر هزینه نهایی فرایند منجمد سازی موثر است. انواع تونل انجماد شامل تونل انجماد سالنی، تونل انجماد خطی، تونل انجماد اسپیرال و تونل انجماد نیتروژنی تماسی هستند. قیمت هر یک از انواع تونل‌های انجماد با یکدیگر متفاوت است. بنابراین، بهتر است ابتدا نوع فعالیت خود را مشخص کرده و متناسب با آن بهترین دستگاه تونل انجماد را خریداری کنید. بهتر است برای مشاوره یا خرید دستگاه‌های انجماد IQF، با شماره ۲-۲۲۲۵۸۷۹۱-۰۲۱ تماس گرفته تا همکاران ما در شرکت برج پوشش آپادانا شمارا راهنمایی کنند.
فرایند انجماد
روش انجماد IQF بسیار ساده است. در این روش، هدف این است که مواد غذایی و محصولات در کوتاه‌ترین زمان ممکن و با سرعت بسیار زیاد منجمد شوند. برای اینکه مواد غذایی با سرعت بیشتری سرد شوند، باید از دمای بسیار پایین استفاده شود. به عنوان مثال، دمای بین منفی ۳۵ تا منفی ۴۵ درجه سانتیگراد برای منجمد کردن مواد غذایی و محصولات کاملا مناسب هستند. در واقع باید از دما پایین استفاده کرد تا فعالیت باکتری‌های مواد غذایی یا باکتری‌های محیط نگهداری مواد غذایی متوقف شود. تنها در این حالت است که محصولات برای مدت بیشتری ماندگاری خواهند داشت.
چه چیزی یک فریزر تونلی را متمایز می‌کند؟
اکنون که درک بهتری از چیستی IQF داریم، ممکن است به یادگیری بیشتر در مورد فریزرهای تونلی و آنچه که آنها می‌توانند به صنعت نگهداری مواد غذایی ارائه دهند، نیاز داشته باشید.
تونل انجماد IQF یک فریزر تخصصی است که قادر است مقادیر زیادی محصول را در مدت زمان بسیار کوتاه تری منجمد کند. فریزر تونلی معمولاً در صنایع یا شرکت‌هایی استفاده می شود که می‌خواهند مقادیر بسیار زیادی از موجودی را به طور منظم منجمد کنند.
کاربرد روش انجماد IQF
این روش برای محافظت از مواد غذایی و جلوگیری از فاسد شدن آنها ابداع شده است. کاربردهای روش انجماد IQF شامل موارد زیر هستند:
- جلوگیری از منجمد شدن ذرات ریزی که به صورت توده‌ای سرد و منجمد می‌شوند. با استفاده از این روش، می‌توان هر ذره را به صورت جداگانه منجمد ساخت.
- انجماد سریع انواع مواد غذایی مثل سبزیجات، میوه، آبجو، گوشت، مرغ، محصولات دریایی و تخم مرغ و غیره.
- منجمد ساختن مواد غذایی با حفظ تازگی و کیفیت مواد اولیه.
- انجماد انواع خوراکی‌های تاریخ انقضا دار مثل نان، بستنی موادغذایی و کنسرو.
تعمیر و نگهداری دستگاه انجماد IQF
یکی از مهم‌ترین نکاتی که باید در رابطه با استفاده از دستگاه انجماد IQF مورد توجه قرار دهید، تعمیرات دوره‌ای است. برای افزایش بازدهی دستگاه و بهبود عملکرد آن، بهتر است هر چند وقت یک بار از خدمات پشتیبانی شرکت مورد نظر خود بخواهید که نیروهای خود را برای بررسی، تعمیر و نگهداری دستگاه به محل کسب و کار شما بفرستد.
در صورتی که بخشی از این دستگاه آسیب ببیند، مجبور به پرداخت هزینه بسیار زیادی خواهید بود. زیرا قیمت دستگاه انجماد فوق سریع هر سال در حال افزایش است. بنابراین، بهتر است در بازه‌های زمانی مشخصی تمامی قطعات دستگاه انجماد مثل بخش کنترل دما، کنترل فشار، نقاله تونل انجماد و سایر تجهیزات مورد بررسی قرار بگیرد.
شرکت برج پوشش آپادانا مجموعه ای فعال در زمینه مشاوره، طراحی، تولید و اجرای انواع ساندویچ پانل های سقفی و دیواری و سردخانه ای می باشد که با بهره مندی از مهندسین، مشاوران، طراحان و با پشتوانه نیروهای فنی و متخصص شروع به کار نموده است.
سوالات متداول
- انواع مختلف IQF چیست؟
این یک روش انجماد است که برای منجمد کردن محصولات غذایی مانند غذاهای دریایی خاص، مثل میگو و ماهی‌های کوچک، گوشت، مرغ، انواع توت‌ها، میوه‌ها، و سبزیجات به شکل کامل، خرد شده و ورقه شده و همچنین پاستا، پنیر، محصولات پخته شده و دانه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. دو نوع روض IQF وجود دارد: IQF مکانیکی و IQF برودتی. - روش انجماد سریع غذا چه زمانی اختراع شد؟
بسیاری از مردم تکنیک‌های ابتکاری انجماد مواد غذایی را خلق و توسعه دادند، از جمله انوک پایپر، ویلیام دیویس، و دانیل ای سامز. با این حال، Clarence Birdseye در سال ۱۹۲۴ روش انجماد سریع را اختراع کرد که این نوع غذاهای منجمد را که امروزه می‌شناسیم، تولید می‌کند. - تکنیک انجماد سریع چیست؟
استفاده از محلول‌های انجماد IQF برای مواد غذایی
انجماد سریع (IQF) روشی برای انجماد فوری مواد غذایی به‌صورت جداگانه است که کیفیت بالای غذا، ایمنی غذا و همچنین حفظ اندازه، طعم و ساختار سلولی را تضمین می‌کند. فرآیند IQF، انجماد سریع، بهترین راه برای حفظ مواد غذایی است، به خصوص زمانی که مواد غذاهایی و غذاها در اوج تازگی خود منجمد شده باشد.
