تنوع مواد پلیمری موجود در بازار بسیار بالاست. تفاوت قیمت بین آن‌ها نیز بعضا زیاد است. به‌همین دلیل برای تصمیم‌گیری درباره انتخاب هر یک از ورق‌های پلیمری به‌ویژه در پروژه‌های بزرگ باید جوانب مختلف را در نظر بگیرید. به‌عنوان مثال می‌توان به پلی کرینات و اکریلیک اشاره کرد که هر دو از ورق‌های پلیمری شفاف موجود در بازار هستند. هر دوی این ورق‌ها چیزی کمتر از نصف شیشه معمولی وزن دارند و در مقایسه با شیشه، مقاومت آن‌ها به‌مراتب بالاتر است. در عین حال تفاوت‌های جدی نیز در خصوصیات مکانیکی و شیمیایی این دو ماده وجود دارند که آن‌ها را برای کاربردهای خاصی در صنعت قابل استفاده می‌کنند. در این مطلب قصد داریم به‌بررسی تفاوت پلی کربنات و اکریلیک از جنبه‌های گوناگون بپردازیم. دعوت می‌کنیم تا پایان با ما همراه باشید.
پلی کربنات چیست؟
پلی کربنات یک ماده پلیمری ترموپلاستیک است که از نظر ساختار در ردیف مواد آمورف قرار می‌گیرد. به‌زبان ساده ساختار این ماده به‌هیچ عنوان مانند مواد کریستالی، منظم نیست و زنجیره‌های مولکولی در آن به‌صورت کاملا تصادفی جهت‌گیری می‌کنند. سطح جذب فوتوژن در پلی کربنات پایین است و به‌همین دلیل شفافیت بالایی دارد. در نتیجه می‌تواند نور را به‌میزان قابل توجهی از خود عبور دهد. از نظر میزان شفافیت، پلی کربنات را می‌توان در کنار مواد دیگری مانند سیلیکات دسته‌بندی کرد.
دلیل استقبال بیشتر از پلی کربنات در مقایسه با شیشه، مقاومت حدود ۲۵۰ برابر بیشتر آن در مقابل ضربه نسبت به شیشه معمولی است. به‌همین دلیل ضمن فراهم کردن امنیت بالاتر، به‌راحتی می‌توان از آن در شرایط جوی مختلف استفاده کرد. در عین حال پلی کربنات در برابر خط و خراش خیلی آسیب‌پذیر است.
انعطاف‌پذیری بالا باعث شده تا پلی کربنات قابلیت شکل‌پذیری زیادی داشته باشد و به‌همین دلیل خیلی راحت می‌توان عملیات مکانیکی مختلف را روی آن اجرا کرد. این موضوع باعث می‌شود که سرعت تولید ورق پلی کربنات در مقایسه با شیشه نیز به‌مراتب افزایش پیدا کند. معمولا از روش قالب‌گیری تزریقی برای ساخت ورق پلی کربنات در ضخامت‌های مختلف استفاده می‌شود.
اکریلیک چیست؟
اکریلیک در اصلاح علمی به‌صورت پلی متیل متاکریلات (polymethyl methacrylate) با نماد اختصاری PMMA شناخته می‌شود. اکریلیک را به‌شکل‌های گوناگونی مانند چسب، رنگ، الیاف و ورق‌های پلیمری تولید و روانه بازار می‌کنند. به‌همین دلیل از مواد پلیمری پرکاربرد در صنعت به‌شمار می‌رود. این محصول را در بازار با نام‌های تجاری پلکسی گلس، پرسپکس و لوسیت نیز عرضه می‌کنند.
اکریلیک نیز مانند پلی کربنات یک ماده پلیمری ترموپلاستیک و آمورف است. نکته مهم این است که در مقایسه با پلی کربنات شفافیت بیشتری دارد و به‌همین دلیل میزان نور بیشتری را از خود عبور می‌دهد. در مقایسه با شیشه مقاومت اکریلیک مقابل ضربه حدود ۱۷ برابر بیشتر است و از این حیث نسبت به پلی کربنات عملکرد ضعیف‌تری را از خود نشان می‌دهد. اما به‌دلیل قیمت کمتر آن نسبت به پلی کربنات، معمولا وقتی مقاومت در برابر ضربه فاکتور کلیدی در انتخاب مصالح نیست، می‌توان به‌سراغ اکریلیک رفت.
مقاله آشنایی با تفاوت پلی کربنات و کارتن پلاست از دست ندهید.
تفاوت پلی کربنات و اکریلیک: خصوصیات فیزیکی
تا اینجا معرفی مقدماتی از پلی کربنات و اکریلیک ارائه کردیم. در این قسمت لازم است که به‌بررسی تفاوتی پلی کربنات و اکریلیک از نظر خصوصیات فیزیک بپردازیم. در همین راستا دعوت می‌کنیم که به جدول زیر توجه کنید.
| خصوصیات فیزیکی | پلی کربنات | اکریلیک |
| حداکثر تنش کششی (مگاپاسکال) | ۲۸-۷۵ | ۶۵-۸۳ |
| حداکثر تحمل حرارت (سلسیوس) | ۱۲۷-۱۴۷ | ۱۱۰-۱۱۵ |
| میزان جذب آب | ۰.۰۳-۰.۳ | ۰.۱۳-۰.۸ |
| سختی سطحی (راکول) | ۷۰-۷۵ | ۹۴-۱۰۵ |
| مقاومت در برابر اشعه ماورابنفش | خوب (در طول زمان آسیب می‌بیند) | عالی |
| تغییر طول (درصد) | ۱۰-۱۳۸ | ۳-۶.۴ |
| شفافیت (درصد) | ۴۷-۹۲ | ۵۰-۹۳ |
| مقاومت شیمیایی | مقاومت مناسب در برابر اسیدها، نمک، گریس، روغن‌های عالی / آسیب پذیر در برابر متیل الکل، استون، هیدروکربن‌ها، مواد قلیایی / قابل تمیز کردن با آمونیاک | آسیب پذیر در برابر نمک، اسیدها، مواد قلیایی، اتانول و الکل / قابل تمیز کردن با آب صابون یا پاک کننده اکریلیک |
| مقاومت در برابر ضربه | ۲۵۰ برابر شیشه | ۱۷ برابر شیشه |
| انعطاف‌پذیری | عالی | معمولی |
| مقاومت در برابر خط و خراش | ضعیف | خوب |
تفاوت پلی کربنات و اکریلیک: کاربردها
پلی کربنات و اکریلیک پلیمر‌های شفاف و ترموپلاستیک هستند که به‌صورت ورق، فیلم یا لوله در بازار عرضه می‌شوند. همان طور که اشاره کردیم، وزن هر دو آن‌ها کمتر از نصف شیشه است. ضمن اینکه به‌دلیل چقرمگی و استحکام کششی بالاتر در مقایشه با شیشه، کاملا جایگزین مناسبی برای آن به‌شمار می‌روند. تفاوت پلی کربنات و اکریلیک را در کاربردهای آن‌ها نیز به‌وضوح می‌توان مشاهده کرد.
- پانل پنجره
- نورگیر سقف
- موانع ایمی
- محفظه‌های اتوبوس و قطار
- عینک ایمنی، لنز میکروسکوپ و تلسکوپ
- جعبه تجهیزات الکترونیکی مانند جعبه فیوز و تابلو برق صنعتی
- جایگزین شیشه ضد گلوله و ضربه
کاربردهای اکریلیک
- پانل‌های پنجره
- موانع ضد ضربه
- پایه‌های نمایشگر و استند
- پارتیشن بندی فضای ساختمان‌ها
- قاب تلفن همراه و سایر قطعات الکترونیکی
برای آشنایی با نحوه تولید پلی کربنات ها مقاله مورد نظر را مطالعه نمایید.
کلام پایانی
در این مطلب به بررسی تفاوت پلی کربنات و اکریلیک پرداختیم. همان طور که مشاهده کردید پلی کربنات از نظر ویژگی‌هایی مانند مقاومت در برابر ضربه، انعطاف‌پذیری، حداکثر تنش کششی، تحمل حرارت و مقاومت در برابر مواد شیمیایی عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهد. این در حالی است که اکریلیک شفافیت بیشتری دارد و همچنین قیمت آن نسبت به ورق پلی کربنات با ابعاد مشابه بین ۲۰ تا ۵۰ درصد کمتر است. تصمیم‌گیری برای انتخاب هر یک از این دو ماده در کاربردهای صنعتی بر عهده شماست. پیشنهاد می‌کنیم که حتما با دقت نیاز خود را در پروژه بررسی کرده و سپس نسبت به انتخاب یکی از آن‌ها اقدام کنید.
